Misschien wel het belangrijkste van de hele reisvoorbereiding: gezond op reis! Informeer vantevoren bij de diverse bronnen (huisarts, GGD, havenziekenhuis) naar aspecten als:
1. Welke inentingen heb ik nodig?
2. Hoe staat het met de hygiëne in het vakantieland?
3. Waar moet ik op letten met eten en drinken?
4. Welke ziekten komen er voor en hoe kan ik deze proberen te voorkomen?
5. Hoe staat het met de veiligheid?
Gezond op reis begint thuis! Bijgaand enige tips, informatie en websites die je helpen bij het nog beter voorbereiden van jullie droomreis. Zeker het gegeven dat je met de kleine rakkers op pad gaat noodzaken een goede voorbereiding. Want; voorkomen is beter dan genezen…
Tips om de gezondheid tijdens de reis optimaal te houden
(Cook it, peel it, boil it or forget it!!!)
- Breng een bezoek aan de tandarts voordat je voor een lange tijd op reis gaat.
- Zorg dat je je bloedgroep weet voordat je vertrekt.
- Indien door gebrek aan tijd het vaccinatieschema niet kan worden afgemaakt, voltooi dit dan zo spoedig mogelijk als je weer terug bent in Nederland.
- Neem een reservebril, extra contactlenzen of een brilrecept mee.
- Neem condooms mee uit Nederland, condooms zijn elders zeker niet altijd betrouwbaar.
- Houdt het besmettingsgevaar zo klein mogelijk door een goede hygiëne. Was je handen na het gebruik van het toilet, voor je gaat koken en voor het eten.
- Er bestaan middelen waarmee je je handen kunt wassen zonder dat je water hoeft te gebruiken bijvoorbeeld van Herome.
- IJsblokjes moeten van gekookt water of mineraalwater zijn(beter is zonder ijsblokjes).
- Je kunt beter eten waar het druk is. In weinig bezochte restaurants, eethuisjes of straatstalletjes bestaat de kans dat je bedorven voedsel krijgt.
- Als het eten voldoende verhit wordt, kan je er vanuit gaan dat alle ziektekiemen gedood zijn.
- Als je vlees of de vis niet vertrouwt, eet dan liever vegetarisch.
- In landen met een gebrekkige hygiene kun je beter geen onverpakt ijs eten dat in een karretje lang de weg wordt verkocht. Vaak wordt bij de bereiding gebruik gemaakt van ongezuiverd water. Verpakt ijs levert geen probleem op.
- Wees voorzichtig met het eten van salades. Vaak worden deze afgespoeld met ongezuiverd water.
- Indien je niet iedere dag kunt eten volgens de richtlijnen van de Voedingswijzer www.voedingscentrum.nl neem dan een multivitamine preparaat. Tekorten aan vitamines kunnen allerlei vage klachten veroorzaken en kunnen er ook voor zorgen dat je weerstand vermindert. Hierdoor ben je meer vatbaar voor allerlei ziektes.
- Indien er de laatste tijd stroomstoringen zijn geweest in het gebied waar je gaat eten pas dan op met voedsel dat eventueel in de vriezer heeft gelegen.
Informatie gezond op reis
Vaccinaties
Tip: vraag je verzekeraar of je de vaccinatie krijgt vergoed!
In Nederland kun je terecht bij diverse instanties voor vaccinaties. Informeer tijdig maar in ieder geval 6 maanden voor vertrek welke vaccinaties van toepassing zijn voor jouw reis. Enkele vaccinatieadressen:
- Travel Health Clinic, havenziekenhuis Rotterdam (www.travelclinic.nl)
- GGD’s (www.ggd.nl)
- Thuisvaccinatie, www.thuisvaccinatie.nl (erg handig)
Laat je daarnaast voorlichten over de gebruiken in het land van bestemming. Informeer ook eens bij de volgende sites: www.lcr.nl, www.minbuza.nl (reisadviezen), www.gezondopreis.nl. Meest voorkomende vaccinaties zijn (meer informatie op genoemde sites):
- DTP: een combinatie-injectie tegen Difterie, Tetanus en Polio. Deze injectie is een aantal jaar werkzaam.
- Buiktyfus: is een besmetting met een bacterie. Hoe ernstig de ziekteverschijnselen na de besmetting met buiktyfus zijn verschilt van persoon tot persoon. De verschijnselen zijn: koorts, vermoeidheid, hoofdpijn, misselijkheid, buikpijn, obstipatie en hoest. Later ontstaan soms ook diarree en sufheid.
- Hepatitis A: oftewel geelzucht is een virusinfectie van de lever waar men langdurig ziek van kan zijn. Besmet voedsel en water brengen de hepatitis A virus over. De kans op besmetting neemt te naarmate de hygiënische omstandigheden slechter zijn.
- Hepatitis B: Hepatitis B is een ernstige en zeer besmettelijk infectie van de lever. Het hepatitis B virus wordt (vooral) overgedragen via besmet bloed en bloedproducten maar ook door (wisselend) seksueel contact.
- Cholera: Cholera wordt veroorzaakt door met bacterie besmet water of voedsel. Infectie komt vooral voor bij slechte hygiënische omstandigheden. Voor enkele landen is de vaccinatie tegen Cholera echter verplicht.
- Bilharzia: Bilharzia is een infectie die wordt veroorzaakt door een zoetwaterworm. Wereldwijd zijn meer dan 200 miljoen mensen geïnfecteerd. De ziekte onstaat doordat wormlarfjes via de huid het lichaam binnendringen. De wormlarfjes banen zich vervolgens een weg naar de bloedvaten van de darmen en blaas, waar ze volgroeien en waar ze nieuwe eitjes leggen die het lichaam dan verlaten. Er is geen vaccinatie tegen deze infectie.
- Hondsdolheid (rabiës): wordt verspreidt via speeksel en uitwerpselen van dieren en komt met name voor in Afrika, Azië en Zuid Amerika. Als je door een dier gebeten wordt is het raadzaam je binnen 24 uur bij een arts te laten postvaccineren. Dragers van het virus zijn besmette zoogdieren, zoals honden, katten, apen of vleermuizen. Het is niet altijd te zien of dieren besmet zijn. Sommige dieren dragen het virus bij zich zonder er zichtbaar last van te hebben. Het is in elk geval verdacht wanneer een dier agressie toont of onrustig is, of wanneer een van nature schuw dier zijn schuwheid verliest. De verschijnselen van hondsdolheid zijn: hyperactiviteit, krampen of verlamming, rillingen, koorts, gebrek aan eetlust, misselijkheid, braken, hoofdpijn, wond wordt pijnlijk en jeukt, nekstijfheid, spiegelende voorwerpen zoals glas en water veroorzaken heftige krampen.
- Gele koorts: wordt evenals malaria door muggen overgebracht. Gele koorts komt het meest voor in bosgebieden waar apen voorkomen. Het virus komt door de muggenbeet in de bloedbaan terecht en kan zich zo door het hele lichaam verspreiden. Drie tot zes dagen na de besmetting kunnen zich de eerste verschijnselen voordoen. Vaccinatie is de enige manier om volledig beschermd te zijn en is voor sommige landen verplicht.
Ziektes overdraagbaar door muskieten
Malaria
De malariaparasiet kent twee levensfasen, die in de mug en in de mens. Het vrouwtje van de mug steekt vanaf de schemering en spuit met speeksel de parasiet bij ons naar binnen. We worden ziek wanneer de parasiet onze rode bloedcellen aantast. Dat kan binnen 1 tot 2 weken gebeuren, maar ook nog veel later. Ziekteverschijnselen zijn: hoge koorts, koude rillingen en vermoeidheid. Kortom een grieperig gevoel, raadpleeg direct de arts!
Dengue (knokkelkoorts)
Deze door muggen overdraagbare ziekte komt voor in Zuid- en Midden Amerika, Azië en Oceanië. Dengue verloopt meestal onschuldig met koorts, huiduitslag en hoofdpijn, maar kan in zeldzame gevallen ernstig verlopen. Er bestaat geen vaccinatie. Het is dus van belang om zoveel mogelijk muggensteken te voorkomen. De muggen die dengue overbrengen steken overdag. Draag dus overdag muggenwerende middelen.
Reizigersdiarree
Ondanks alle maatregelen in acht te nemen die er zijn valt reizigersdiarree bijna niet te voorkomen. Met name in het begin van het reizen is het lichaam nog niet bestand tegen de onbekende bacteriën die zich in het voedsel kunnen bevinden. Deze diarree is meestal na drie tot vijf dagen over. Mocht je echter toch last krijgen kun je O.R.S. (oral rehydration salt) gebruiken. Daarnaast is Loperamide een goed middel tegen diarree. Echter diarree heeft vaak een reden en het is beter om de natuur zijn gang te laten gaan. Loperamide alleen gebruiken als het niet anders kan, bijvoorbeeld als je per se die dag moet reizen. Niet gebruiken bij diarree met bloedverlies.
Tips om muggensteken te voorkomen
- Klamboes bieden een goede bescherming tegen de muggensteek. Met name de met permethrine geïmpregneerde klamboes zijn zeer effectief.
- Draag ’s avonds bedekkende kleding (lange mouwen, een lange broek, schoenen en sokken).
- Bescherm onbedekte lichaamsdelen (gelaat, handen en enkels) met insektwerende middelen. Er zijn diverse middelen in de handel. Voor gebruik op de huid zijn middelen met DEET het meest geschikt.
Reisapotheek
De volgende medicamenten nemen wij mee in onze reisapotheek:
- O.R.S.: Oral Rehydration Salt. Dit is een zout – glucose oplossing die gebruikt wordt bij uitdroging. O.R.S. zorgt ervoor dat vocht snel en effectief in het lichaam opgenomen wordt. Diarree komt vaak voor bij reizigers, en is de voornaamste oorzaak van uitdroging. De zakjes O.R.S. kunnen opgelost worden in lauw vooraf gekookt (mineraal)water.
- Loperamide: een middel om diarree te stoppen. Onthoud dat diarree altijd een oorzaak heeft. Het stoppen van diarree met Loperamide neemt deze oorzaak niet weg. Gebruik dit middel dan ook alleen als je echt niet anders kan. Bijvoorbeeld als je moet gaan reizen.
- Ontsmettingsdoekjes: dienen om kleine wondjes te ontsmetten, of om je handen of wc bril te ontsmetten indien je medereiziger diarree heeft (kan zeer besmettelijk zijn). Met deze doekjes kun je eventueel ook bestek reinigen in restaurants.
- Reisziekte pillen: tegen reisziekte waardoor het reizen met een bus heel vervelend kan zijn.
- Antibiotica: te gebruiken bij eventuele virusinfecties.
Tijdens het reizen is het belangrijk er goed op te letten dat je verantwoord eet en -in warme landen- voldoende drinkt. Een aantal tips voor eten en drinken in tropische landen:
- Neem geen ijsklontjes in je drinken
- Eet voorverpakt ijs
- Drink geen kraanwater, koop flesjes in de winkel
- Spoel verse groente nog even na met water uit de fles
- Kijk goed dat het eten niet rauw is (vooral bij kraampjes langs de weg)
- Eieren goed doorbakken?
- Koop chippies (zout)
Verstandig! (veilig & goed verzekerd?)
Gezondheid is een belangrijk aspect tijdens de voorbereiding van je reis. Welke vaccinaties heb je nodig? Hoe kan je tijdens je reis zoveel mogelijk voorkomen dat je ziek wordt? Welke medicijnen moet je meenemen tijdens je reis?
www.minbuza.nl/nl/Reizen_en_Landen/Reisadviezen
www.minbuza.nl/nl/Reizen_en_Landen/Wijs_op_Reis
Tip; neem een doorlopende reis- en annuleringsverzekering. Is zeker voor verre reizen goedkoper dan het per reis afsluiten van de verzekering. Vraag bij je verzekeraar naar de mogelijkheden!